De presentatie

 Het geven van een presentatie, voor de een een gruwel, voor de ander een unieke kans om je
onderzoek voor het voetlicht te brengen. We doen het veel, en divers, maar wanneer doe je het nu goed? Tips die zijn er in duizendvoud. Als je presenteren intikt in Google krijg je maar liefst 9.000.000 suggesties retour (in 0,12 seconden, dat dan weer wel). Hoe je weg te vinden in miljoenen do's en dont's?
Eigenlijk gelden hier dezelfde principes als bij verhalen vertellen;

• maak het niet ingewikkelder dan het is (Simple)
• verras je publiek (Unexpected)
• maak het zo concreet mogelijk (Concrete)
• blijf geloofwaardig (Credible)
• leg er je gevoel in (Emotion)
• vertel een verhaal (Story)

De voorbereiding

De voorbereiding is een belangrijk onderdeel van je presentatie. Neem je publiek in ogenschouw en bedenk wat zij nu van je onderzoek willen weten en wat je hen mee wilt geven. Pak dan een wit vel en  schrijf die boodschap zo eenvoudig en concreet mogelijk midden in het vel op.  En bedenk dan wat je verder over dat onderwerp wilt vertellen. Dan krijg je vanzelf ook een structuur in je presentatie, en in ieder geval overzicht over alle punten die je wilt vertellen. Een dergelijke mindmap werkt overigens ook erg goed om andere zaken te structureren.

Opbouw
Elke presentatie bestaat uit een opening, de romp en een afsluiting.
In de opening moet je de aandacht trekken (zeker als je de tigste presentatie bent in hele reeks), daarvoor kun je bijvoorbeeld een analogie gebruiken (daarover een volgende keer meer), geef vervolgens de context van je presentatie en dan de centrale boodschap die je over wilt brengen (wat centraal stond op je witte vel). Met de romp, het middenstuk ga je die boodschap verder onderbouwen.
Het slot is zo mogelijk nog belangrijker dan de opening. Het slot moet zorgen dat het geheel blijft hangen. In het slot herhaal je de belangrijkste argumenten en nogmaals de boodschap. Als je wilt dat het publiek op basis van je presentatie moet gaan handelen, zich ergens voor opgeven bijvoorbeeld, maak dat dan ook duidelijk in je slot. Motiveer je publiek om in actie te komen (call to action). In de laatste zin is het mooi als je refereert naar de start van je presentatie, zeker als je een analogie hebt gebruikt. Maak van de  afsluiter ook echt je laatste zin en geen cliches als 'dit was het', of 'zijn er nog vragen?'. Als je vast loopt in de structuur van je presentatie, vraag dan een communicatie-adviseur om je verder te helpen. Zij denken vanuit de toehoorder en vanuit de centrale boodschap en hebben geen last van kennis van allerlei details rondom het onderwerp.

To slide or not to slide

Ga je wel of niet een presentatie gebruiken? PowerPoint, Prezi of een andere vorm (kijk voor suggesties bij FrankWatching)? en hoe dan?
Een Powerpoint of Prezi is bedoel om je verhaal te ondersteunen, niet om je verhaal te vertellen, dat doe je zelf. Je slides zijn dan ook niet gelijk aan je aantekeningen en zijn ook niet geschikt als hand-out. Wat algemene tips:

• Op een slide staan zoveel mogelijk beelden (grafieken, plaatjes, foto's, schema's) en zo min mogelijk tekst. 
• presenteer 1 onderwerp, 1 idee per slide
• gebruik minimaal lettergrootte 24 om het leesbaar te houden
• 7 x 7 voor tekst, dus max 7 regels met max 7 woorden
• zorg voor contrast, een donkere achtergrond met lichte letters is het meest prettig lezen voor het publiek

Guy Kawasaki geeft de 10-20-30 regel, 10 slides, 20 minuten, font 30 als lettergrootte. In PresentationMagazine of op Youtube vind je hier meer informatie over.
De keuze tussen PowerPoint en Prezi kan veel over gezegd worden, en is een persoonlijke.  PowerPoint is gebaseerd op structuur, terwijl Prezi meer inspeelt op het creatieve deel van de hersenen. Hier ga ik nog een keer uitgebreid over schrijven.

Jezelf presenteren

Voor de presentatie zelf zijn ook talloze tips te geven. De taalwinkel zet er een aantal op een rij, en ook tuxx. Er worden ook veel cursussen aangeboden zoals bij Spreek of Speechen. Algemene tip, hou contact met je publiek. Grote zaal of kleine zaal, kijk het publiek aan, praat richting het publiek, reageer op verbale maar vooral ook non-verbale communicatie. En een persoonlijk dingetje, geef je handen een functie. Stop ze niet in je zak (staat niet nonchalant, maar  ongeinteresseerd), maar laat ze helpen je verhaal te vertellen. Blijf enthousiast (presenteren is een geweldige kans iets wat jou bezig houdt te mogen vertellen), en (heel belangrijk) blijf ademhalen

Hand-out

Altijd goed om je publiek iets mee te geven, maar een uitdraai van de slides van een goede presentatie is niet automatisch een goede hand-out. Je PowerPoint slides bevatten veel bulletpoints en veel beeldmateriaal, hoogtepunten uit je verhaal, maar niet het hele verhaal. Dat wil je in de hand-out wel meegeven, die context. Maak daarvoor een aparte hand-out, een factsheet, een mini-poster. Vormgevers kunnen je helpen bij het opmaken van een goede hand-out en bij het opmaken van je presentatie.
Zorg in in ieder geval dat ook je hand-out prettig leesbaar is (dus beperk je tekst, laat minimaal 40-50% aan beeld), en zorg dat in ieder geval je contactgegevens er op staan. 



Succes!